Jezelf begrijpen en leiden

Meesterschap vanuit samenwerking met je innerlijke delen

In zelfbewustzijn ligt de oorsprong van (zelf)leiderschap. Hoe beter je jezelf kent en hoe steviger je vermogen tot zelfregulatie, hoe groter de kwaliteit van je interacties met jezelf en met anderen is. Het bemoedigende is dat iedereen in de kern beschikt over een onaantastbaar vermogen tot zelfleiderschap en zelfheling. De kunst is deze kern vrij en beschikbaar te maken, zodat al het potentieel dat hier ligt beschikbaar voor je wordt.

Een prachtige manier om dit te doen is via Internal Family Systems (IFS). Prof. Dr. Bessel van der Kolk heeft in zijn gerenommeerde boek ‘The body keeps the score’ IFS genoemd als één van de bewezen methodes van zelfleiderschap. IFS gaat er vanuit dat we als mens bestaan uit allemaal verschillende delen. Er zijn delen die onze pijn en ongemak zijn gaan dragen (vanuit situaties waar we mee te maken kregen in ons leven). En er zijn delen die onze pijndelen zijn gaan beschermen. Ieder beschermdeel heeft daar zijn eigen tactiek voor, zoals:

  • jezelf niet helemaal uit te spreken om de harmonie (en ‘lieve vrede’) te willen bewaren,
  • door pleasend te worden zodat je waardering en erkenning krijgt,
  • door perfectionistisch te zijn zodat je het ongemak van afwijzing niet hoeft te voelen,
  • door je af te sluiten of bot te worden als een ander of het leven te dicht bij dreigt te komen,
  • door altijd maar hard te werken en bezig te zijn zodat je dieper knagend ongemak niet hoeft te voelen,
  • door een sterke innerlijke kritische stem die veel van wat je doet afkraakt om je te beschermen voor afwijzing van anderen,
  • door jezelf groot en onschendbaar te maken, zodat je jouw kwetsbaarheid niet hoeft te voelen…

Welke innerlijke delen zijn vaak aanwezig in jouw (werk)leven?  

Je kunt ieder deel zien als een soort persoonlijkheid met een eigen opvatting en levensgeschiedenis. Met een eigen visie op hoe ze jou zo veilig mogelijk kunnen houden en hoe ze je zo goed mogelijk door je leven heen kunnen navigeren met alle uitdagingen die er zijn. Daarin kunnen verschillende innerlijke delen ook met elkaar in strijd gaan, dat zijn dan al die ‘stemmetjes’ en ‘discussies’ die je in je hoofd hoort.

Het is waardevol om meer zicht te krijgen op de innerlijke delen in jezelf, omdat ze (onbewust) veel impact hebben op de manier waarop je naar jezelf kijkt en naar anderen. Ze zijn bepalend in de manier waarop we contact maken: ons openstellen, waarachtig durven te zijn, of muurtjes optrekken, oordelen, verharden. Meesterschap in zelfleiderschap ontstaat als je een goede relatie met je innerlijke delen kunt opbouwen en meer samen met hen kunt werken.

Een verkenning om meer contact te maken met jouw innerlijke delen:

  1. Welke innerlijke delen zijn vaak aanwezig in jouw (werk)leven? Mocht je dat niet meteen helder hebben, dan kan het helpen om je af te stemmen op een situatie die jij moeilijk vindt, waar je getriggerd wordt, die veel van je vraagt. En vanuit daar te kijken welke delen zich melden, bijvoorbeeld: ‘er is een deel dat hier heel boos om wordt’, ‘er is een deel dat dit heel spannend vindt en het liefste weg wil kruipen’, etc.
  2. Hoe verhoud jij je tot deze delen? Misschien ben je heel blij met deze delen, misschien heb je eigenlijk ‘last’ van de manier waarop ze zich in jou kenbaar maken. Omdat ze als een belemmering voelen om vrij, blij en ongecompliceerd te leven.
  3. Kijk eens of je vanuit nieuwsgierigheid contact kan maken met een innerlijk deel. Kan dit deel je iets vertellen of laten zien wat het voor jou aan het doen is? Wat wil dit deel graag dat jij over hem/haar weet en voelt het deel zich door jou begrepen?
  4. Leer de drijvers van het deel kennen en doorgronden. Vraag eens of dit deel je iets kan vertellen wat het denkt/vreest dat er zou gebeuren als het niet voor jou zou doen wat het doet? En wellicht wil het deel je ook iets onthullen sinds wanneer het bij jou is (en wat er toen was waardoor het nodig was dat het kwam)?
  5. Kijk of je begrip of wellicht zelfs waardering kan voelen voor wat dit deel al die tijd voor jou aan het doen is. Ook als de vorm waarin dit deel dit doet misschien niet meer helemaal constructief is om jouw hoogste potentieel in het nu te leven. Besef dat ieder deel, hoe destructief het ook lijkt, in basis een vernuftig antwoord van jouw systeem is om je veilig en beschermd te houden.

Door op deze manier een relatie op te gaan bouwen met onze innerlijke delen, kan de natuurlijke potentie van alles in ons weer beschikbaar komen. Dat wat verstopt, aangepast, gedimd is kan weer vrijer en stromend worden. Er komt meer ‘jou’ tevoorschijn om de wereld in te brengen.

In de 6 ontwikkelretraites van de Jaargroeicirkel zetten we via zelfonderzoek in op groei in zelfbewustzijn. Je raakt vertrouwd met je eigen innerlijk: jouw waarden, wensen, behoeften, angsten, grenzen. Je groeit in innerlijk evenwicht. Delen die in de schaduw zijn gekomen worden weer onderdeel van jezelf, zodat hun oorspronkelijke talent en energie weer beschikbaar voor jou én de wereld wordt. Door je oprecht open te stellen naar jezelf kun je je dieper en voller openstellen naar anderen. De kwaliteit van je relaties zal hierdoor een vlucht nemen. We werken in de ontwikkelretraites van de Jaargroeicirkel o.a. vanuit de methodiek van Internal Family Systems (IFS) en Voice Dialogue.